گروه گزارش ویژه مشرق؛ گاهی برای نجات جان انسانها، باید جان انسانهای دیگری را بگیرید، و این کاری است که ما میکنیم تا این تروریستها نتوانند نقشههای مرگبارشان را اجرا کنند - (جان برنان)
"گاهی برای نجات جان انسانها، باید جان انسانهای دیگری را بگیرید"
این جمله مشهور رئیس جدید سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا – سیا – است. جان برنان معروف به "آقای پهپاد" را معمار اصلی برنامه هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا میدانند که در ترویج استفاده از شکنجه در "به اصطلاح" مبارزه آمریکا با تروریسم نیز نقش مهمی داشته است.
پس از رسوایی اخلاقی ژنرال پترائوس و استعفای وی از مقام ریاست سازمان سیا، اوباما مشاور و دوست قدیمی خود جان برنان را به عنوان نامزد پیشنهادی کاخ سفید به کنگره معرفی کرد.
برنان در سخنرانی خود از نقش سازمان سیا در سیاست های امنیتی این کشور دفاع کرده و مهمترین چالش های پیش روی این سازمان را برخورد با ایران و کره شمالی عنوان کرده است.
از جان برنان به عنوان طراح عملیات
شکار بن لادن نام برده می شود. وی سال ها و تا پیش از تصدی ریاست سازمان سیا، مشاور
امنیت داخلی و ضد تروریسم باراک اوباما بوده و یکی از موافقان اصلی برنامه پرنده
های بدون سرنشین آمریکاست.
مقامات کاخ سفید در حال مشاهده زنده عملیات شکار بن لادن
جان برنان علاوه بر حمایت از استراتژی آمریکا در بکارگیری هواپیماهای بدون سرنشین، از مدافعان جدی استفاده از شکنجه در بازجویی از متهمان به تروریسم است و همین مسئله اصلی ترین عامل انصراف وی از ریاست سیا در دور اول ریاست جمهوری اوباما بود. بسیاری در کنگره و سنای آمریکا به شدت با تاکتیک های مبارزه با تروریسم برنان مخالف بوده و آن ها را ناقض حقوق بشر و حقوق مردم آمریکا می دانند.
جان برنان متولد 1955 در خانواده ای مهاجر به آمریکا متولد شد و تحصیلات خود را با گرفتن کارشناسی در رشته علوم سیاسی به پایان رساند و بطور اتفاقی و با مشاهده آگهی استخدام سازمان سیا در روزنامه، به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا پیوست. برنان سپس در دانشگاه قاهره به تحصیل مطالعات خاورمیانه و زبان عربی پرداخت و مراحل تربیت جاسوس سازمان سیا را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت.
برنان کار خود در سیا را در مقام یک تحلیل گر آغاز کرد و بطور روزانه داده های اطلاعاتی – به خصوص در مورد خاورمیانه – را تحلیل کرده و به افسران ارشد خود ارائه می کرد. برنان در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون مسئول جمع آوری و خلاصه کردن روزانه اطلاعات و ارائه آن ها به رئیس جمهور بود. او در سال 1996 رئیس دفتر سیا در عربستان سعودی بود.
بالاترین جایگاه برنان در سازمان سیا در سال 2001 و در دوره ریاست جورج تنت معاون رئیس سازمان سیا بود. در همین دوره بود که اطلاعات نادرست و گزارش های ساختگی سیا در خصوص وجود سلاح های کشتار جمعی در عراق منجر به حمله و اشغال این کشور شد. حضور برنان در سازمان سیا در دولت بوش یکی دیگر از دلایل کناره گیری وی از نامزدی ریاست سازمان سیا در دوره اول ریاست جمهوری باراک اوباما بود.
شهروندان آمریکا هدف پهپادهای سیا
جان برنان در سال 2012 صراحتا از استراتژی دولت اوباما در استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای هدف قرار دادن تروریست ها در پاکستان، افغانستان، لیبی، سومالی و یمن و دیگر کشورهای مظنون به پناه دادن به تروریست ها خبر داد و بر قانونی و اخلاقی بودن آن تاکید کرد. به گفته وی که در آن زمان مشاور ضد تروریسم اوباما بود، استفاده از پرنده های هدایت پذیر از دور (پهپاد) در مبارزه با تروریسم بسیار دقیق و با کمترین تلفات غیرنظامی ممکن است. اما نگاهی به آمار تلفات این حملات نشان از کشته شدن صدها غیرنظامی به بهانه مبارزه با تروریسم دارد که در ادامه اشاره ای به برنامه حمله هواپیماهای بدون سرنشین خواهد شد.
در برنامه تدوین شده مبارزه با تروریسم دولت آمریکا که وزارت دادگستری این کشور قانون آن را به تصویب رسانده است، شهروندان آمریکا نیز از حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در امان نخواهند بود.
اعتراضات به برنامه هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در مقاطع مختلف از سوی فعالان ضد جنگ و حقوق شهروندی این کشور همواره ابراز شده و در سخنرانیهای مقامات آمریکایی، معترضان به این سیاستها اعتراض خود را اعلام کرده و در مقابل نیز با برخورد شدید برای ساکت کردن آنها مواجه شدهاند.
جان برنان که چندی پیش در اولین سالگرد کشته شدن بن لادن در اندیشکده واشنگتن در حال سخنرانی بود که با اعتراض یک فعال ضد جنگ به برنامه عملیات پهپادهای آمریکا روبرو شد و سخنرانی وی برای دقایقی مختل شد.
فیلم برخورد پلیس با یک معترض به سیاستهای جنگطلبانه آمریکا در سخنرانی جان برنان
این فعال ضد جنگ با ایستادن در برابر حاضران در سخنرانی، خطاب به برنان میگوید: "چرا به مردم آمریکا دروغ میگویید و نمیگویید که چند انسان بیگناه - در حملات پهپادها - کشته شدهاند؟
پس از ادامه یافتن اعتراضات این فعال ضد جنگ، پلیس وی را با خشونت از سالن خارج کرد.
شایعات در مورد مسلمان شدن جان برنان
شایعه مسلمان بودن مقامات آمریکایی هر از گاهی پیش از انتصاب آن ها در برخی رسانه ها و عمدتا از سوی رسانه های مخالف آن مقام یا نامزد، در جهت تخریب فرد مورد نظر مطرح می شود. این اقدام در راستای سیاست های اسلام هراسانه ای است که پس از یازده سپتامبر در دستور کار قرار گرفت و جمهوری خواهان در این رقابت همواره پیشتاز بوده اند.
این شایعه در مورد باراک اوباما – با اسم کامل باراک حسین اوباما – پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 2008 مطرح شد که وی از خانواده ای مسلمان پا به عرصه سیاست ایالات متحده گذاشته و در صورت به قدرت رسیدن، اسلام گرایی و بدنبال آن تروریسم در آمریکا دوباره جان خواهد گرفت. آن ها صراحتا با اذعان به جنگ آمریکا به مبارزه با اسلام، علاقه درونی و خانوادگی اوباما به اسلام را مانع بزرگی بر سر راه این هدف آمریکا می دانستند.
باراک اوباما در لباس مسلمانان آفریقا
استدلال جمهوری خواهان، کنیایی الاصل بودن اوباما و مسلمان بودن پدر وی بود و دو سال تحصیل اوباما در مدرسه مسلمانان در اندونزی نیز نشانه هایی از مسلمان بودن اوباما و اینکه وی به دین پدر خود درآمده است، بود.
تصویری که رسانههای وابسته به نومحافظهکاران معتقدند اوباما در برابر پادشاه عربستان سر تعظیم فرود آورده است
این شایعه سپس در زمان انتخاب چاک هیگل به سمت وزارت دفاع آمریکا نیز مطرح شد و محافظه کاران ایالات متحده که به لابی صهیونیستی وابستگی مجددا بحث علاقه هیگل به مسلمانان را در رسانه های خود مطرح کردند.
این سناریوی اسلام هراسانه، بار دیگر در زمان مشخص شدن نامزد تصدی ریاست سازمان سیا از سوی نومحافظه کاران پیگیری شد و جان برنان نیز از سوی آن ها "متهم" به گرویدن به اسلام شد.
یک مامور بازنشسته اف بی آی مدعی شد جان برنان در زمان سفر به عربستان سعودی و بازدید از مکه و مدینه در خلال مناسک حج، به اسلام گرویده است. جان گواندولو در مصاحبه با یک شبکه رادیویی اظهار داشت که جان برنان تحت تاثیر عظمت حج و مسلمانان قرار گرفته است.
این مامور سابق اف بی آی که به فعالیت های ضد اسلامی شهرت دارد در این رابطه گفته است: جان برنان در سال هایی که در عربستان فعالیت می کرده است بطور مداوم با افرادی نزدیک به دولت عربستان در ارتباط بوده و نهایتا به اسلام گرویده است و بسیاری از مقامات آمریکا نیز این مسئله را تایید می کنند.
اعتراف تلویزیون
سلطنتی انگلیس به استراتژی مرگبار جان برنان
بخش فارسی تلویزیون
دولتی انگلیس - بیبیسی- نیز در گزارشی به استراتژی مرگبار هواپیماهای
بدون سرنشین آمریکا و طراحی آن از سوی جان برنان اعتراف میکند.
گزارش بیبیسی فارسی از برنامه مرگبار پهپادهای آمریکا
انتقادات و افشاگریها ضد برنان
رئیس سیا، جان برنان، آخرین عضو از دولت اوباماست که اطلاعات شخصی مالیاش در اینترنت درز کرده است.
به تازگی گزارشی از اطلاعات کارتهای اعتباری که ادعا میشود مربوط به برنان است در فضای مجازی منتشر شده است. در این گزارش اطلاعاتی جزئی همچون وامهای دوران دانشجویی و کارتهای اعتباری و خودروهای خریداری شده اقساطی از سوی وی ذکر شده است.
طی روزهای گذشته انتشار یادداشتی محرمانه به همراه قانون و دستورالعمل جدید استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در مبارزه با تروریسم تعجب بسیاری از فعالان حقوق بشر در آمریکا را برانگیخته است. به بیان ساده، دولت آمریکا بر این باور است که حمله مرگبار علیه شهروندان آمریکایی به شرطی که هدف حمله 1- "از رهبران ارشد عملیاتی" القاعده یا 2- "نیرویی مرتبط با آنها" باشد، موجه است.
اما "نیروی مرتبط با آنها" دقیقاً به چه معناست؟ ظاهراً افرادی که به تروریستها بمب میفروشند در این دسته جای میگیرند، اما تکلیف آن همسایه از همه جا بیخبر یا آن فردی که صرفاً در ازای پول در چنین اقدامی دست داشته چیست؟ آیا آنها را هم میتوان با خیال آسوده سر به نیست کرد؟
به بیان دیگر، یک مقام "بلند پایه و مطلع" میتواند دستور قتل هر شهروند آمریکایی را که "به تازگی" در "فعالیتهای" تهدیدآمیز دست داشته را صادر کند. در این یادداشت هیچ تعریفی برای این عبارات ارائه نشده است.
شبکه اسکای نیوز هم در گزارش خود از جلسه کنگره برای بررسی برنامههای جان برنان اینگونه گزارش میدهد که در این جلسه وی با شعارهای مخالفان سیاستهای وی روبرو شد.
این مخالفتها در پی افشای همان یادداشت محرمانه از "آقای پهپاد" است که در آن به دولت آمریکا اجازه داده شده است با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین، به تشخیص خود شهروندان آمریکا را هدف قرار دهد.
از سوی دیگر، دو تن از نظامیان ارشد ارتش آمریکا، "جان مورفی" و "برندون وب"، از صدور دستور حمله به سفارت آمریکا در بنغازی از سوی جان برنان خبر دادند و افشا کردند که وی در پشت پرده این حمله قرار داشته است و دیوید پترائوس رئیس قبلی سیا و دیگر مقامات امنیتی آمریکا اطلاعی از آن نداشتند.
بنابر افشاگریهای این دو افسر سابق ارتش، برنامهریزی برای کنار گذاشتن پترائوس پیش از مطرح شدن رابطه وی با "برادول" انجام شده بود و مقامات ارشد سیا بدلیل اختلاف نظر با پترائوس این تصمیم را گرفته بودند.
به همین منظور روابط پنهانی پترائوس و برادول پیش از آنکه برای افبیآی روشن شود، در دستور کار سیا قرار گرفت تا با توطئهچینی وی را مجبور به کنارهگیری کنند.
پیشینه برنامه هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا
پیشینه هواپیماهای بدون سرنشین به جنگ جهانی اول باز میگردد. اما برخی از مورخین تولد اولین پرنده هدایت پذیر از دور را اندکی بعد از ساخت اولین هواپیمای جهان به دست برادران رایت میدانند.
کاربرد اولیه این پرندهها، هدف پرنده در تمرینات تیراندازی و نشانهگیری زمین به هوا یا هوا به هوا بود. اما بحران موشکی کوبا در اوایل دهه 60 میلادی و احتمال حمله آمریکا به این کشور این نیاز را در دستگاههای جاسوسی آمریکا بوجود آورد تا برای شناسایی نقاط راهبردی دشمن، از هواپیماهای بدون سرنشین با قابلیت رادارگریزی استفاده کنند.
هواپیماهای یو-2 آمریکا هدف پدافند هوایی کوبا قرار میگرفتند و آمریکا برای انجام عملیات جاسوسی خود تجهیز هواپیماهای کنترل از راه دور به تجهیزات فیلمبرداری و عکسبرداری را آغاز کرد و هواپیماهای نسل BQM-34A اولین سری از پهپادهای جاسوسی آمریکا بود که البته هیچگاه بر فراز کوبا به پرواز در نیامد.
پهپاد BQM-34Aآمریکا
در سال 1965 برنامه هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا رسوایی را برای سرویس اطلاعاتی این کشور رقم زد و جمهوری خلق چین دو فروند از هواپیماهای آمریکایی را که به منظور جاسوسی وارد قلمرو چین شده بودند شکار کرده و به نمایش گذاشتند. از آن زمان برنامه گسترده آمریکا برای جاسوسی از طریق پهپادها آشکار شد.
بعد از جنگ جهانی دوم، کشورهای پیروز از جمله دو ابر قدرت آمریکا و شوروی، برنامه ساخت و بکارگیری اجسام پرنده بدون سرنشین را بطور جدی دنبال کردند. اما بدلیل نبود فناوری و امکانات کافی، این تلاشها نهایتا منجر به تولید بمبهای پرنده میشد.
در این میان شوروی علاقه بیشتری به ساخت انواع مختلف پهپاد داشت و تقریبا در این صنعت یک سر و گردن از دیگر رقبای خود بالاتر بود. ساخت هواپیمای بدون سرنشین شناسایی غول پیکر Tu-123 (توپولف) موسوم به یسترب (Yastreb به معنای شاهین در زبان روسی) در سال 1960 و عملیاتی شدن آن در سال 1964 از جمله شواهد موجود بر این ادعاست. در آن زمان آمریکا تازه حرکت خود در صنعت پهپاد را آغاز کرده و در حال انتقال فناوری آن از اسرائیل بود.
فناوری به کار رفته در ساخت پهپادهای اسرائیلی آنقدر بالا بود که کشوری مانند آمریکا برای پیشبرد برنامه های خود در این زمینه از آن کمک گرفت. هم اکنون نیز اسرائیل بزرگترین صادر کننده پهپاد در جهان است.
پهپاد غول پیکر روسی یسترب (شاهین)
پس از فروپاشی شوروی برنامه توسعه و تولید پهپادهای این کشور تقریبا متوقف شد و جایگاه برتر خود در جهان را از دست داد و طی سالهای پس از آن آمریکا جای شوروی را گرفت.
تلفات حملات پهپادهای آمریکا در نگاهی به آمار موسسات آمریکایی
بنیاد آمریکای نوین در گزارشی از تعداد حملات و تلفات پهپادهای آمریکایی در پاکستان و یمن، مجموع قربانیان این حملات را در حدود 4000 نفر اعلام میکند که قطعا از آمار واقعی آن بسیار پایینتر ذکر شده است. بر اساس این گزارش که آمار سالهای 2004 تا 2013 را بررسی کرده است، 412 حمله بر فراز این دو کشور انجام گرفته است و تلفات ناشی از آن اندکی کمتر از 4000 نفر تخمین زده شده است.
نمودار تعداد حملات پهپادهای آمریکا به پاکستان
لیندسی گراهام سناتور آمریکایی و از حامیان سرسخت حملات پهپادها نیز به تلفات بالای این حملات اعتراف کرده است. گراهام در این باره گفته است: ما 4700 نفر را کشته ایم و گاهی اوقات نیز افراد بیگناه را هدف قرار دادهایم.
منابع و مآخذ:
http://www.nytimes.com/2012/05/01/world/obamas-counterterrorism-aide-defends-drone-strikes.html?_r=2
http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/02/130208_l93_cia.shtml
http://www.theatlanticwire.com/politics/2013/02/take-rare-look-how-obama-decides-send-drones-kill-americans/61794
http://rt.com/usa/hackers-cia-brennan-financial-records-334
http://counterterrorism.newamerica.net/drones
http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2013/feb/08/law-war-cia-john-brennan-drone-kill-list
http://www.wilsoncenter.org/event/the-efficacy-and-ethics-us-counterterrorism-strategy#field_speakers
http://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-17901400